Kalp damar incelmesi hangi faktörlerden kaynaklanır?

Kalbin hayati fonksiyonlarını sürdürmesini sağlayan koroner arterlerde daralma ve tıkanmalarla karakterize olan bu durum, modern yaşam tarzlarının yaygın sağlık sorunlarından birini oluşturuyor. Damar duvarlarında biriken plakların yol açtığı bu süreç, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen semptomlarla kendini göstererek uzun vadede ciddi kardiyovasküler olaylara zemin hazırlayabiliyor.

19 Kasım 2025

Kalp Damar İncelmesi (Koroner Arter Hastalığı) Nedir?


Kalp damar incelmesi, tıbbi adıyla "koroner arter hastalığı" veya "ateroskleroz", kalbi besleyen atardamarların (koroner arterler) daralması veya tıkanması durumudur. Bu durum, damar duvarında plak adı verilen yağ, kolesterol, kalsiyum ve diğer maddelerin birikmesi sonucu oluşur. Zamanla bu plaklar damarı daraltarak kan akışını kısıtlar ve kalp kasının yeterli oksijen alamamasına neden olur. Bu da göğüs ağrısı (anjina), nefes darlığı gibi belirtilere yol açabilir ve ilerleyen durumlarda kalp krizi gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.

Kalp Damar İncelmesinin Başlıca Nedenleri ve Risk Faktörleri


Kalp damar incelmesi genellikle tek bir nedene bağlı olmayıp, birçok faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:

  • Yüksek Kolesterol: Kandaki "kötü" kolesterol (LDL) seviyesinin yüksek olması, damar duvarında plak oluşumunu hızlandıran temel faktörlerden biridir.
  • Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Kontrol altına alınmayan yüksek tansiyon, damar duvarlarına sürekli baskı uygulayarak onları zedeler ve plak birikimine zemin hazırlar.
  • Sigara Kullanımı: Sigara içmek, damar iç yüzeyine zarar verir, kan basıncını yükseltir ve kandaki oksijen miktarını azaltarak damar hastalığı riskini önemli ölçüde artırır.
  • Diyabet (Şeker Hastalığı): Kan şekerinin yüksek seyretmesi, damar yapısını bozarak ateroskleroz riskini ciddi oranda yükseltir.
  • Obezite ve Hareketsiz Yaşam Tarzı: Fazla kilolu olmak ve düzenli fiziksel aktivite eksikliği, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve diyabet gibi diğer risk faktörlerini tetikleyebilir.
  • Sağlıksız Beslenme: Doymuş yağ, trans yağ, kolesterol ve tuz oranı yüksek bir beslenme düzeni, damar sağlığını olumsuz etkiler.
  • Genetik Yatkınlık ve Aile Öyküsü: Ailesinde, özellikle birinci derece akrabalarda erken yaşta kalp damar hastalığı öyküsü bulunan bireylerde risk daha yüksektir.
  • İlerleyen Yaş: Yaşlandıkça damarlar doğal olarak esnekliklerini kaybeder ve plak birikimine daha yatkın hale gelir. Erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaş sonrası risk artar.
  • Stres: Uzun süreli ve kontrolsüz stres, kan basıncını yükselterek ve dolaylı olarak diğer risk faktörlerini kötüleştirerek kalp damar hastalığına katkıda bulunabilir.
  • Alkol Tüketimi: Aşırı alkol tüketimi kan basıncını ve trigliserid seviyelerini yükselterek riski artırır.

Önlem ve Tedavi


Kalp damar incelmesini önlemede ve yönetmede yaşam tarzı değişiklikleri (sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigarayı bırakma) birinci basamaktır. Bunun yanı sıra, doktor kontrolünde ilaç tedavileri (kolesterol veya tansiyon ilaçları gibi) ve gerekli durumlarda stent takılması veya bypass ameliyatı gibi girişimsel yöntemler uygulanabilir. Risk faktörleriniz varsa, düzenli sağlık kontrollerinden geçmek erken teşhis ve etkin tedavi için hayati öneme sahiptir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;