Damar damar üstüne gelince nasıl bir tedavi uygulanmalı?

Damarların anatomik yapılar tarafından sıkışmasıyla ortaya çıkan vasküler kompresyon sendromları, kan akışında bozulmaya ve çeşitli şikayetlere yol açabilir. Bu yazıda, bu durumun tıbbi tanımından teşhis ve tedavi yöntemlerine kadar kapsamlı bir bakış sunulmaktadır.

19 Kasım 2025

Damar Üstüne Damar Gelmesi (Vasküler Kompresyon Sendromları) Nedir?


"Damar damar üstüne gelmesi" tıbbi olarak "vasküler kompresyon sendromları" olarak adlandırılır. Bu durum, bir damarın (arter veya ven) başka bir damar, kas, kemik veya bağ dokusu tarafından sıkıştırılması ve basıya uğraması sonucu ortaya çıkar. Bu bası, damarın normal işlevini bozarak kan akışını engelleyebilir ve çeşitli semptomlara yol açabilir. En yaygın örnekleri arasında "May-Thurner Sendromu" (sol iliak venin sağ iliak arter tarafından sıkıştırılması) ve "Popliteal Arter Entrapman Sendromu" (PAES) sayılabilir.

Belirtileri Nelerdir?


  • Bacaklarda veya etkilenen bölgede ağrı, şişlik, uyuşukluk veya karıncalanma
  • Yürüme veya egzersiz sonrası artan ağrı (klaudikasyon)
  • Bacaklarda renk değişikliği (morarma veya solukluk)
  • Varis benzeri görünüm veya şişmiş damarlar
  • Nadiren, ciddi vakalarda kangren veya derin ven trombozu (DVT) riski

Teşhis Yöntemleri


Doğru teşhis için genellikle bir kalp-damar cerrahı (vasküler cerrah) tarafından değerlendirme yapılır. Kullanılan yöntemler şunlardır:
  • Doppler Ultrason: Kan akışını ve damar yapısını görüntülemek için non-invaziv bir yöntem.
  • Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi (BT Anjiyo): Damarların detaylı 3 boyutlu görüntülerini sağlar.
  • Manyetik Rezonans Anjiyografi (MR Anjiyo): Radyasyon içermeyen bir görüntüleme tekniği.
  • Anjiyografi: Damar içine kontrast madde verilerek doğrudan damar yapısının incelenmesi; genellikle tedavi sırasında da kullanılır.

Tedavi Seçenekleri

Tedavi, durumun ciddiyetine, semptomlara ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Genellikle aşağıdaki yaklaşımlar uygulanır:

1. Konservatif (Cerrahi Olmayan) Tedaviler

  • Hafif semptomlarda, yaşam tarzı değişiklikleri önerilir (örneğin, düzenli egzersiz, kilo kontrolü).
  • Kompresyon çorapları: Kan akışını desteklemek ve şişliği azaltmak için kullanılabilir.
  • İlaç tedavisi: Kan sulandırıcılar (antikoagülanlar) veya anti-inflamatuar ilaçlar reçete edilebilir, özellikle tromboz riski varsa.
  • Fizik tedavi: Kasları güçlendirmek ve damar üzerindeki baskıyı hafifletmek için egzersiz programları uygulanabilir.

2. Girişimsel (Minimal İnvaziv) Prosedürler

  • Anjiyoplasti ve Stent Yerleştirme: Sıkışan damarın balon ile genişletilmesi ve ardından bir stent (kafes benzeri tüp) yerleştirilerek damarın açık kalmasının sağlanması. Bu, özellikle May-Thurner Sendromu gibi durumlarda yaygın olarak kullanılır.
  • Tromboliz: Damarda pıhtı oluşmuşsa, pıhtıyı eritmek için ilaç verilmesi.

3. Cerrahi Tedaviler

  • Cerrahi Dekompresyon: Sıkışmaya neden olan yapıların (kas, bağ dokusu) cerrahi olarak serbestleştirilmesi. Popliteal arter entrapman sendromunda sıklıkla uygulanır.
  • Bypass Cerrahisi: Tıkanıklığın olduğu bölgeye, vücudun başka bir yerinden alınan damar veya yapay greft yerleştirilerek kan akışının yeniden sağlanması.
  • Ven Çıkartma veya Onarımı: Nadiren, hasarlı damarın çıkarılması veya onarılması gerekebilir.

İyileşme ve Takip

Tedavi sonrası, düzenli takip önemlidir. Hastalar, kan akışının kontrolü için periyodik ultrason taramalarına ihtiyaç duyabilir. Ayrıca, yaşam tarzı değişiklikleri (sigaranın bırakılması, sağlıklı beslenme) ve ilaç uyumu, uzun vadeli başarı için kritiktir.

Önemli Uyarı

Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve profesyonel tıbbi tavsiye yerine geçmez. Damar problemleri ciddi komplikasyonlara yol açabileceğinden, semptomlarınız varsa derhal bir vasküler cerrah veya kardiyolog gibi uzman bir hekime başvurmanız önerilir. Erken teşhis ve tedavi, kalıcı hasarı önlemede hayati öneme sahiptir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;