Ayaktaki damarın şişmesi neden olur ve nasıl geçer?

Ayaklarda ve bacaklarda damar şişmesi genellikle venöz yetmezlik (toplardamar yetmezliği) sonucu oluşan varislerdir. Bu durumun temel nedeni, toplardamarlardaki kapakçıkların düzgün çalışmaması ve kanın kalbe doğru yeterince pompalanamayarak bacaklarda birikmesidir. İşte ayaktaki damar şişmesinin başlıca nedenleri:

• Genetik yatkınlık: Ailede varis öyküsü olması
• Uzun süre ayakta durma veya oturma: Kan dolaşımının yavaşlamasına neden olur
• Yaşlanma: Damar elastikiyetinin azalması
• Hamilelik: Rahmin bacak damarlarına baskı yapması ve hormonal değişimler
• Obezite: Fazla kilonun bacak damarlarına ek basınç uygulaması
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Derin ven trombozu (bacakta kan pıhtısı)
• Travmalar veya geçirilmiş bacak ameliyatları

Ayaktaki damar şişmesinin tedavisi altta yatan nedene ve şiddetine göre değişir. Hafif ve orta şiddetteki vakalarda yaşam tarzı değişiklikleri ve evde uygulanabilecek yöntemler etkili olabilirken, ileri vakalarda tıbbi müdahaleler gerekebilir.

• Düzenli egzersiz: Yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi aktiviteler kan dolaşımını hızlandırır
• Bacakları yüksekte tutma: Gün içinde bacakları kalp seviyesinin üzerine kaldırarak dinlendirme
• Kompresyon çorapları: Doktor tavsiyesiyle kullanılan varis çorapları
• Sağlıklı kilo: Fazla kilolardan kurtulmak damarlardaki baskıyı azaltır
• Uzun süre hareketsiz kalmaktan kaçınma
• Skleroterapi: Küçük varislerde kullanılan enjeksiyon tedavisi
• Lazer veya radyofrekans ablasyonu: Damar içinden uygulanan ısı tedavileri
• Flebektomi: Küçük kesilerle varisli damarların çıkarılması
• Venöz stripping: İleri vakalarda damarın cerrahi olarak çıkarılması

Ayaktaki damar şişmesi bazen ciddi bir damar hastalığının belirtisi olabilir. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora başvurun:

• Şişlikle birlikte şiddetli ağrı
• Bacakta kızarıklık, ısı artışı veya ateş
• Nefes darlığı veya göğüs ağrısı
• Bacakta renk değişikliği veya yara oluşumu
• Ani ve şiddetli şişlik

Unutmayın, bu bilgiler genel tavsiye niteliğindedir ve kişisel tedavi planı için mutlaka bir kalp-damar cerrahisi uzmanına danışmalısınız.