{ "title": "Damar İncelmesi", "image": "https://www.damarhastaliklari.gen.tr/images/damar-incelmesi.jpg", "date": "20.01.2024 03:48:43", "author": "orhan alem", "article": [ { "article": "Damar incelmesi, hücrelerin canlılıklarını sürdürebilmek amaçlı devamlı madde alışverişi yerine getirmek zorunda oldukları damarlarda oluşan bir hastalıktır. Bu alışveriş genelde diffüzyon işlemi ile gerçekleşir. Diffüzyon, madde taneciklerinin fazla yoğunlukta yer aldıkları bir bölgeden düşük yoğunlukta olduklara bölgelere gerçek dağılması demektir. Memeli canlılarda, kan akımı ile oksijen ve besleyici maddeden zengin ama karbondioksit ve metabolizma artıkları doğrultusunda kan, hücrelerin yakınına gelir ve diffüzyon gerçekleşir.

Dolaşım sistemi kalp ve onla beraber kapalı bir devre yapan arterlerden kurulmuştur. Kalp, sistemin pompasıdır. Damarlar ise pompanın attığı sıvının borularıdır. Kalpten çıkan kan, damar yolları aracılığıyla bütün vücuda dağılır. İlerlediği her alanda çapı daha minik durumda olan damarlara taşıma edilirler. Sonunda arteriol olarak bilinen ve arter sisteminin en dar kısmını yaratan bölgelere gelirler. Buradan venüller aracılığıyla venöz sisteme geçerler ve giderek genişleyen ven damarları ile kalbe geriye dönerler. Bu dolaşım esnasında akciğerde vücudun hayatiyeti amaçlı gereken oksijeni meydan kan, anteriollerden venüllere geçme evresinde taşıdıkları oksijeni hücrelere verip, karbondioksiti hücrelerden alarak akciğere geriye dönerler. Tekrardan benzer dolaşım neticesi, ince bağırsaklardan gereken besin maddelerini alarak hücrelere götürülür ve çoğalış maddeler karaciğer ve böbrekler aracılığıyla vücuttan uzaklaştırılırlar.

Kalpte ise 4 bölüm yer almaktadır. Şunlar, kanaat akciğerler ile vücuda dağıtmak amacıyla bir rejim içinde çalışırlar, bu bölümlerin her birisi bir kapakçık tarafından kanın iletimini sağlarlar. Kalbin kendisinin kan gereksinimi ise koroner damar ismi verilen ve kalbi çepeçevre saran bir ağ ile sağlanır. Koroner arter rahatsızlığı (KAH) genel bir terimdir ve koroner arterlerin her şekilde patolojisini kapsar. KAH yapan bir sürü türlü nedenler gösterilmiştir. Şunlar içinde en yaygın rastlanılan neden koroner aterosklerozdur (Kireçlenme). Koroner arterlerde kireçlenme kalp adalesinin kan perfüzyonunu anormal bulgu verecek pozisyonda azaltmışsa, aterosklerotik kalp rahatsızlığı (ASKH) veya koroner kalp rahatsızlığı (KKH) diye ad verdiğimiz türlü muayenehane tablolar meydana gelir. Bu bağlamda bazı durumlarda iskemik kalp rahatsızlığı terimi de kullanılmaktadır. Amerika Birleşik Devletler'inde KKH'na ilişkili ölümler son 20 senede eskiye yönelik bir azalma göstermiştir ama koroner ölümler hâlâ birinci sıradaki ölüm nedenidir. Senede tahmini 500 binden fazla kişi bu sebeple ölmektedir. Amerikalıların %3.1'inde (7 milyon) etkin koroner arter rahatsızlığı vardır. Kuzeyindeki, Avustralya, Belçika, Finlandiya, Japonya benzeri sanayi ülkelerinde 1960'lı uzun yılların sonlarında KKH mortalitesinde ciddi yükselme olmuş, sonradan azalmıştır. Rusya, İsveç ve Doğu Avrupa ülkelerindeki KKH'na ilişkili ölüm oranı ise hâlâ artmaktadır. Ülkemize gelince, Türk Kardiyoloji Derneği öncülüğünde 1990 senesinden beri sürdürülen çalışmalardan ele geçirilen neticelere yönelik, ülkemiz çapında erişkinlerdeki KKH sıklığı %3.8 (Erkeklerde %4.1, bayanlarda %3.5)'dir. Ülkemizde tahmini 1.200.000 kalp hastası vardır ve senede 130.000 bireyin bu sebeple can verdiği ihtimal edilmektedir.

Koroner arter rahatsızlığı neden olur?
Koroner ateroskleroz risk faktörleri nelerdir?

Ateroskleroz gelişen kişilerde birtakım faktörlerin genel popülasyona yönelik daha sık yer aldığı epidemiyolojik çalışmalardan anlaşılmıştır. Bu faktörlere riziko etmenleri denilmiştir. Son 20 senede bu faktörlerin tanımında ciddi gelişmeler olmuştur. Riziko etkeni kavramı, en az bir riziko etkeni durumda olan bir kişide aterosklerotik bir durum gelişim talihinin daha çok veya daha erken olacağı savını kapsar. 65 yaşın altındaki kişilerin çoğunda bu riziko faktörlerinden biri veya fazlası vardır. Ansızın bir sürü riziko etmenleri varsa aterosklerotik durum hepten hızlanmaktadır.
" } ] }